Insecten en spinachtigen (horzels, wespen, mieren, bijen,…) kunnen een allergische reactie teweegbrengen bij je huisdier. De allergische reactie veroorzaakt door een vlooienbeet (meer bepaald het speeksel van de vlo) is de meest bekende en voorkomende allergie bij katten en honden. De symptomen die ermee gepaard gaan staan bekend als ‘vlooienallergie dermatitis’ of ‘VAD’.

Hoe herken ik een vlooienallergie?

Je zou denken dat het antwoord op deze vraag simpel is: de aanwezigheid van jeuk in combinatie met het aantreffen van vlooien. Maar zo gemakkelijk is het niet. Door het overmatig likken en bijten zien we bij dieren met een vlooienallergie vaak geen vlooien!

Als je dier een vlooienallergie heeft dan kan 1 enkele beet al extreme jeuk veroorzaken. Deze jeuk situeert zich bij meestal ter hoogte van de lage rug- staartbasis en bij katten ook vaak ter hoogte van de kop en de nek. Jeuk uit zich in overmatig krabben, likken, bijten met als gevolg kaalheid (alopecia) en ontsteking van de huid (dermatitis). Een huidontsteking kan je herkennen aan rode, vochtige plekken die ook wel ‘hotspots’ genoemd worden. Als gevolg van het continue likken en bijten kunnen bacteriële infecties ontstaan.

Bij katten zien we soms 2 andere uitingen van een vlooienallergie namelijk een ‘miliaire dermatitis’ en het ‘eosinofiel granuloma complex’. Een miliaire dermatitis ziet eruit als meerdere hele kleine korstjes meestal ter hoogte van de onderrug of nek. Het eosinofiel granuloma complex is een huidontsteking die zich kan uiten in 3 vormen (een ulcer ter hoogte van de onderlip en een plaque of granuloom ter hoogte van de huid) die allen gekenmerkt zijn door de aanwezigheid van 1 bepaald type ontstekingscel, namelijk de eosinofiel. 

Op basis van deze verschijnselen kan een waarschijnlijkheidsdiagnose gesteld worden. Bij twijfel over de diagnose kan een aanvullende intradermale test of bloedtest gebeuren.

Wat zijn mogelijke andere oorzaken van heftige jeuk?

Bij heftige jeuk dienen ook andere oorzaken uitgesloten te worden zoals:

• Parasieten (schilfermijt, oormijt, demodex,…): deze kunnen uitgesloten worden door middel van microscopisch onderzoek van afkrabsels of tapestrips. 
• Voedselallergie: het uitsluiten van een voedselallergie kan door het uitvoeren van voedseltrial.
• Atopie of omgevingsallergie: lees hierover meer in het blog 'Atopie bij honden' en 'Atopie bij katten'.
• Contactallergie (zoals bv. op wasverzachter of de voederbak).
• Bacteriële infecties
• Schimmelinfectie (veroorzaakt enkel bij katten jeuk, niet bij honden).
• Gedragsproblemen (stress)
• Reactie op medicatie.
• Schimmel (veroorzaakt enkel bij katten jeuk, niet bij honden).
• Hormonale aandoeningen zoals de "ziekte van Cushing".
• Droge huid

Hoe behandel ik een vlooienallergie?

In eerste instantie is het belangrijk om de acute jeuk en de eventuele samengaande huidontsteking of hotspot te behandelen. Jeuk kan behandeld worden door middel van Corticosteroïden (een langwerkende injectie of tabletten) of eventuele andere jeukstillende middelen zoals Oclacitinib of Lokivetmab (beide enkel voor honden geregistreerd). Indien er eveneens een bacteriële infectie aanwezig is dan kan deze vaak behandeld worden door het wassen met een antibacteriële shampoo.

De Maxani Rescue shampoo is hier uitermate geschikt voor aangezien deze shampoo naast antibacterieel ook jeukstillend werkt. Indien het moeilijk is je dier te wassen of indien de infectie zeer gelokaliseerd is dan kan je gebruik maken van Maxani Pyomax Spray of Pyomax Mousse. Twijfel je over de ernst van de situatie? Vraag dan altijd na bij een dierenarts of het wassen met een shampoo voldoende is of dat er aanvullend aan antibioticakuur nodig is. 

Het echte probleem kan natuurlijk enkel opgelost worden door een strikte vlooienbestrijding en dat het hele jaar rond. Hiervoor worden best producten gebruikt die werkzaam zijn tegen alle stadia (poppen, larven en adulte vlooien) en zowel in de omgeving als op het dier.

Voorbeelden van producten met zulke brede werking zijn Vectra 3D, Vectra Felis, Amflee Combo, Frontline Combo, Pestigon Combo en Effipro Duo. Je kan deze behandeling ondersteunen door gebruik te maken van een omgevingsspray (bv. Indoor-X of Wirtz Vlooien Omgevingsspray) en een anti-vlooienshampoo (bv. Defencare Shampoo of STOP! Anti-Vlooien Shampoo) Je kan uitgebreide informatie terugvinden over vlooien en de bestrijding ervan in het blog ‘Help! Mijn dier heeft vlooien!’.